Шымкентте Сәрсен Құранбек басқаратын салада неге шу көп?
СаясатЖариялаған: admin | Уақыты: 2025-02-11 08:10:00 | Соңғы рет жаңартылған уақыты: admin on
Бөлісу: Facebook | Whatsapp | Қаралым саны: 500
"Сәрсен Құранбек келгелі Шымкенттің идеологиясынан сән, мәдениет саласынан мән кетті" дейді білетіндер.
Айта кетейік, Сәрсен Абайұлы 2023 жылдың 8 қарашасында Шымкент қаласы әкімінің орынбасары болып тағайындалған. Ол 1976 жылы Алматы облысы, Кербұлақ ауданы, Қызылжар ауылында туған. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық
университетін, Қазақтың спорт және туризм академиясын және
Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университетін философия пәнінің,
дене шынықтыру мәдениетінің оқытушысы, каратэ жаттықтырушысы, құқықтану
мамандықтары бойынша бітірген.
Еңбек жолын 1995 жылы Алматы қаласындағы «№ 4 олимпиадалық резервтегі мамандандырылған балалар-жасөспірімдер мектебі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорнының жаттықтырушы-оқытушысы болып бастаған.
2003–2023 жылдар аралығында жеке секторда және орталық мемлекеттік органдарда жауапты басшылық қызметтер атқарған. 2023 жылдың ақпан айынан бастап Шымкентке қызмет ауыстырғанға дейін ҚР Мәдениет және спорт вице-министрі лауазымын атқарды.
Шымкентке "Сәрсен Құранбек келіпті" дегенде елдің көбі "бауыры Бейсен Құранбектей ел жанашыры, қарапайым, мәселенің мәнісіне байыппен үңілетін жан болар" десекен. Алайда бұл үміт ақталмаған сияқты. Олай дейтініміз, алқалы жиындарда өзгенің пікірін тыңдап, мәселеге құлақ асудан гөрі, қарсы пікір айтқанмен салғыласа кететін мінезіне қарап байыптылықты байқай алмағандар "өкінішті-ақ" дескен.
Десе де, мәселе шынында да ушыға бастаған сияқты. Себебі, Хан қызындай Ханбибі атанған қазақтың біртуар ақыны әлеуметтік желідегі парақшасы арқылы қала әкімі Ғабит Сыздықбековке арнап назын айтты. Ел біледі, Қазақстанға еңбегі сіңген қызметкер, халықаралық «Алаш» сыйлығының, «Парасат», «Барыс» ордендерінің иегері Ханбибі Есенқарақызы онша-мұнша, үй арасындағы дау-дамайға араласа қоймайтын, елдің сөзіне ермейтін азаматтығы ерек, парасаттылығы бөлек жан. Аяулы ақын елдік, мемлекеттік мүддеге қатысты мәселе туындағанда ғана көтерілетіні бар. Бұл жолғысы да солай болып тұрған сияқты. Ханбибі Есенқарақызы былай дейді:
"Шымкент қаласы әкімі Ғабит Сыздықбековтың назарына!
«Сәрсеннің сәтсіз істері»
Дұрыс шешімін таппай жүрген кейбір мәселелерді айту үшін, қала әкімінің орынбасары Сәрсен Құранбекке бірнеше рет телефон соқтым. Алмады. Тұтқаны көтермеген соң, бұқаралық ақпаратқа жазуды дұрыс көрдім.
Мен Оңтүстік Қазақстанға 50 жыл қызмет еткен, Шымкент қаласының тұрғынымын. Мәдениет саласында 40 жыл, басшылық қызметте 30 жыл болдым. Қазір зейнеттемін. Адам зейнетке шыққанмен қалам зейнетке шықпайды екен. Күнделікті жаңалықтарға көңіл бөліп отырамын. Әсіресе мәдениет саласында соңғы кезде орын алып отырған келеңсіздіктерге жаным ауырады.
Бірінші айтарым «бірлестіктер» туралы. Әртүрлі бағыттағы бес музей - «Музейлер бірлестігі» болып қайта құрылыпты. Оның ішінде аты да заты да ерекше, Тәуелсіздіктің 10 жылдығы қарсаңында ашылған «Облыстық саяси қуғын - сүргін құрбандарына» арналаған музей, жалпы әртүрлі бағыттағы бес музей- «Музейлер бірлестігі» болып қайта құрылыпты. Тарихи маңызы бар, Тәуелсіздігіміздің айнасы болған бұл музей, ортақ қазанға қосылыпты.
Құдай-ау, кезінде, қылышынан қан тамған- Кеңестік саясаттың тырнағына ілініп, 25000 адам (жиырма бес мың) «халық жауы» санатында атылып кетсе, 110000 ( жүз оң мың) адам, түрмелерге тоғытылып, Сібір ормандарына жер аударылып, ( Колыма, Магадан) жазықсыз жапа шеккендігін, тарихымыз мәлімдеп берген. Соның ішінде 2500 ( екі мың бес жүз) адам, осы Оңтүстіктегі жерлестеріміз емес пе еді? Қайтпастағы «Қасірет» мемориалы соның айғағы еді де, Шымкент қаласының орталығынан аталмыш музейдің бой көтергені баршамызға мәлім еді. Бұл музей, Республика бойынша жалғыз музей болғандықтан, жыл сайынғы 31- мамырда қуғын- сүргінге ұшыраған құрбандардың ұрпақтары, осында келіп тәу етпеуші ме еді? (Кейінгі жылдары «Алжир», «Карлаг» қосылды)
Мен осы музейді 15 жыл басқардым. Кезінде Өзбекстан президенті Ислам Каримов келіп, тамашалап «бізде мұндай музей жоқ»-деп, еліне жетісімен, осындай музей ашуға пәрмен береді.
Бізден методикалық, практикалық көмек алған, Ташкенттегі «Саяси қуғын-сүргін құрбандарына арналған музей» , Өзбекстан Министрлер кабинетінің қамқорлығына алынып, бүгінде өзбек халқына қызмет етуде.
Ұлы Отан соғысының жеңіске жеткеніне 80 жыл болмақ. Осыған орай, соғыста опат болған жауынгерлерді есте сақтау мақсатында салынған «Ерлік» музейі де, алдыңғы музейдің кейпін киген. Мұны саяси соқырлық демеске амалым жоқ!
Идеология артқа шегінсе рухани аштыққа жол ашатындығы сөзсіз. «Өткенге кесек атсан, болашақ саған тас атады» дегенді де ұмытпайық.
Мен сияқты екі формацияның куәсі болғандар әлі баршылық неге үндемейміз? Әлде Құранбектің құдіреті тарихи құндылықтардан күшті ма? Оптимизация жасауға ұсыныс түскен жағдайға салқын оймен саралап, ұсынықты пікір білдіруге саяси сауаты жеткіліксіз бе?
Тағдыры ауыр өнер мекемесінің бірі-филармония. 1882-86 жылдары салынған ғимарат «Тарихи ескерткіштерді қорғау» статусына ие бола тұра, 1994 жылы жекешеленудің тырнағына ілінгені, Республикалық сотқа жүгініп, мемлекетке қайтарғаным және бес Министрдің табалдырығын тоздырып жүріп, оған ұлы композитор Шәмші Қалдаяқовтың есімін бергізгенімді біреу біліп, біреу білмес. Сол Шәмшінің аты қайда қазір? Естуімше Түркістанда қалықтап жүр дейді. Аты сонда, заты Шымкентте. 200 адамды құрайтын Филармония қызметкерлерінің бәрін Түркістанға көшіру мүмкін бе? Бірнеше әншілері бар топтың басын қосып, тағы да Шымкентте концерттік бірлестік пайда болды. Бұнын да авторы сол Сәрсен Құранбек.
Айтпақшы, әкім Ғабит мырзаның қатысуымен болған бір жиында, жаңашыл, айтыс ақыны Біржан Айту-мәдениет саласын ірілендіру мақсатында бір-бірін қайталайтын ішкі саясат басқармасын мәдениет басқармасымен қосу туралы ұсыныс жасаған болатын. Бұл ұсыныс аяқсыз қалды. Өте орынды ұсыныс. Бірлестік, осындай болуы керек еді. Өкінішке орай, орындалмады. Керісінше, Сәрсен Құранбек ішкі саясат басқармасының басшысын ауыстырып, орнына басқа адамды алып келді. Ауыстырған кадрларының бірінен-бірінің айырмашылығы жоқ. Бірнәрсе өзгерді ме?
Әсіресе театрлардың басшыларын орнынан босатқанымен қоймай, артынан шала байлап, жіберетін де әдеті бар. Бұл Шанин атындағы театрдың директоры Қайрат Қарғабаевты орнынан босатқаны аздай барған жерінде (Қуыршақ театры басшысының орынбасары) түрткілеп тыныштық бермеуі және оның бұрынғы басшысы Самат Алтаев деген намазхан жігітті моральдық тұрғыдан кінәлап қызметтен кетіреді. Театр ұжымының қала әкіміне шығуы нәтижесінде оның әдейі ұйымдастырылғаны белгілі болып, қайтадан қызметке отырғызу жөніндегі әкімнің тапсырмасы бұрмаланып, ол жігіттің орнына келуі үшін қайта конкурс жариялатып, одан өткізбей тастау, оның әдетке айналған қитұрлығының бірі.
«Күрек табылса, боқ табылады» қазір ол жігіт Өзбекстанда режисерлік міндетін атқарып жүр. Сол Саматтың «Жастар театрын» ашу идеясын иемденіп, оны іске асыру мақсатымен «Шанин театры» жанынан құрылған «Жаңа леп» жастар труппасын « Жастар театры» етіп, ашпақшы ниетін құттамағаны үшін, іскер басшы Сұлтан Исраиловты қамырдан қыл суырғандай, қызметінен шеттете салу бас идеолог үшін шыбын шаққаннан да оңай болды.
Сұлтан нағыз өнердің адамы.
Ұйымдастырушылық қабілеті де жоғары. Айналасы екі-үш айдың ішінде көрерменінен алшақтап қалған театрды қайтадан халық келетін орынға айналдырғаны көпшілікке мәлім. Ондағы қойылымдар аншлагпен өтіп жататындығы ортайған көңілімізді қалпына келтіріп, өнер үшін қол соққанымыз рас. Жаңаның аты жаңа. Жастың аты жас. Сол «Жаңа леппен» жетістікке жетіп отырғаны, ұйымдастырушысына байланысты екенін есінен шығарған Сәрсекеңнің ойы- жаңа нәрсе ашып, атын қала тарихында қалдыру шығар. Біреуді белден басып, жұмыссыз қалдырған, жаңалықтың баяны бола қояр ма екен?
Таяуда Сұлтанның шақыруымен елге танымал халық әртісі Талғат Теменовтың қоюындағы Шыңғыс Айтматовтың « Шынарым менің, шырайлым менің» спектаклін тамашаладық. Сәтті қойылған шығарма. Бұл жолы да аншлаг. Екі күнге жоспарланған спектакль көрерменнің сұрауы бойынша 4 күн қойылатын болыпты.
Алматы, Астана, Қырғызстаннан келген қонақтар, 31-қаңтар күнгі қойылымда сырт киімімізбен отырып, тамашалауға мәжбүр болдық. Театр залы мұздай суық.
Мен бұл театр директорының қызметтен кеткенін Маңғыстаулықтардан естіп, нанбай калдым, «жоқ мүмкін емес, ол жігіттің келгеніне екі-үш ай енді ғана болды және ол жұмысты дұрыс жолға қойған іскер жігіт»- дегенімде: «сен әлі Шымкенттік әдістерді білмейсін бе? »- деп күлді әріптесім.
Онсыз да қит етсе сын-садағына ілінетін Шымкентті жақсы ізгілікті жағынан танытамыз ба, деген ойымыз көмескілене берді.
Білім саласында да шу. Спорт саласы да мәз емес. Өзінше, қалың ұйқыда жатқан Шымкенттіктерді шырт ұйқыдан оятамын деген бас идеолог Сәрсен Құранбектің тәсілі сіздерге ұнай ма?
Ханбибі Есенқарақызы,
Қазақстанға еңбегі сіңген қызметкер, халықаралық «Алаш» сыйлығының, «Парасат», «Барыс» ордендерінің иегері, ақын-жазушы"
Ақынның бұл жазбасына Шымкенттің билігі не дер екен? Сәрсен Құранбек жетекшілік ететін салалардағы кемшіліктерді жоюға күш сала ма әлде "Сендер білмейсіңдер, Сәрсен біледі" дей ма? О жағын енді уақыт көрсетер. Әзірге белгілісі айтылған салаларда кадрлардың тұрақтамай жатқаны анық. Шымкентті түлетеді деген азаматтың еліміздегі үшінші мегаполистің жаман атын шығарып жүргені қынжылтады.
Қазақстанға еңбегі сіңген қызметкер, халықаралық «Алаш» сыйлығының, «Парасат», «Барыс» ордендерінің иегері, ақын-жазушы"
Ақынның бұл жазбасына Шымкенттің билігі не дер екен? Сәрсен Құранбек жетекшілік ететін салалардағы кемшіліктерді жоюға күш сала ма әлде "Сендер білмейсіңдер, Сәрсен біледі" дей ма? О жағын енді уақыт көрсетер. Әзірге белгілісі айтылған салаларда кадрлардың тұрақтамай жатқаны анық. Шымкентті түлетеді деген азаматтың еліміздегі үшінші мегаполистің жаман атын шығарып жүргені қынжылтады.